به گزارش بورس فوری،قطعی‌های مکرر برق از مباحث داغ این روزها است و برای این اتفاق از دلایلی چون کمبود سوخت، کم‌آبی تا مصرف بالای برق مزرعه‌های استخراج بیت‌کوین نام برده می‌شود. اما در میان همه عوامل، متهم ردیف اول، برای خاموشی‌ها مزرعه‌های استخراج رمز ارز و بیت کوین در سراسر کشور مطرح می‌شود؛ زیرا استخراج صنعتی بیت‌کوین نیاز به دستگاه‌های ماینینگ صنعتی دارد و این ماینینگ مستلزم مصرف شدید برق است.
قابل تأمل است که در این یکی دو سال گذشته علاوه بر انعقاد قراردادهایی با دیگر کشورها در زمینه استخراج بیت‌کوین در ایران، بسیاری از بنگاه‌ها و مراکز تولیدی هم بنا به دلایل اقتصادی فعالیت خود را رها نموده و با هدف کسب درآمد بیشتر به عرصه استخراج بیت کوین روی آورده‌اند و گفته می‌شود این اقدام با مصرف شدید برق همراه بوده و به قطعی‌های اخیر منجر شده است.
و البته در طرف دیگر این جریان هم افرادی قرار دارند که معتقدند مصرف ماینرها در حدی نیست که به خاموشی برق منتهی شود و برای این اتفاق دلایلی دیگر را مطرح می‌نمایند که آن‌ها نیز قابلیت توجه و رسیدگی رادارند.
ماینرها متهم اصلی خاموشی‌ها؟
بنا به گفته برخی از فعالان اقتصادی، ایجاد مزرعه‌های استخراج بیت کوین با مصرف برق زیاد همراه بوده و باعث قطعی برق شده‌اند. در واقع پردازنده‌ای که قرار است رمز دیجیتال را مورد استفاده قرار دهد و از سیستم‌های کامپیوتری، پردازش شکل بگیرد، نیازمند فعالیت ۲۴ ساعته است و طبیعتاً این پدیده با گرما و مصرف برق بسیاری مواجه می‌شود.
علاوه بر مصرف برق دستگاه مذکور، برای خنک کردن و تهویه محیط ماینرها معمولاً به صورت شبانه روزی از کولرگازی استفاده می‌شود که این مسئله نیز در روند افزایشی مصرف برق تأثیر بسزایی خواهد داشت. اما همان‌گونه که اشاره شد در برابر چنین توجیهاتی که برای مصرف بالای برق استخراج بیت کوین از سوی عده‌ای مطرح می‌شود مسئولان و کارشناسانی هم خلاف این جریان سخن می‌گویند.
رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس می‌گوید: علت قطع برق، استخراج رمز ارز نیست بلکه علت توقف سرمایه‌گذاری و فرسودگی شبکه توزیع و تولید است.
مجتبی توانگر اظهار می‌کند: در خصوص ارتباط احتمالی قطعی برق و استخراج رمزارزها، موضوع را در کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس بررسی کردیم؛ ظرفیت اسمی تولید برق در کشور ۸۵۰۰۰ مگاوات و ظرفیت واقعی تولید برق در کشور ۶۰۰۰۰ مگاوات است.
وی با بیان اینکه میزان برق مصرفی در صنعت استخراج در دنیا ۱۲۰۰۰ مگاوات است، می‌گوید: سهم میزان برق مصرفی در صنعت استخراج در واحدهای مجاز ۳۰۰ مگاوات و در واحدهای غیرمجاز ۳۰۰ مگاوات است، همچنین سهم برق صنعت استخراج در کشور از کل برق تولیدی ۱ درصد است و سهم کشور از کل صنعت استخراج در دنیا را کمتر از ۵ درصد است. بنابراین علت قطع برق، استخراج رمز ارز نیست بلکه علت توقف سرمایه‌گذاری و فرسودگی شبکه توزیع و تولید است.
نگرانی‌ها بی‌مورد است
حال سؤالی که وجود دارد آن است که واقعاً سهم دستگاه‌های مجوز دار استخراج رمزارزها از جمله بیت کوین و ماینرهای غیرمجاز در خاموشی‌های اخیر چقدر است؟ آیا آن‌طور که شایعه شده است، ماینرها در حال بلعیدن برق هستند و به همین دلیل خاموشی رقم خورده است؟
در این باره ایمان زارع، کارشناس ارزهای دیجیتال می‌گوید: مصرف ماینرها در حدی نیست که موجب خاموشی‌های مکرر برق باشد. بیشترین و عمده ترین دلیل قطعی مکرر برق، نبود سوخت مناسب برای نیروگاه‌های تولید برق است؛ زیرا در زمستان هم گاهی اوقات شاهد خاموشی‌هایی به ویژه در پایتخت بودیم که این موضوع نشان دهنده کمبود سوخت است.
وی تصریح می‌کند: نگرانی برخی برای مصرف بالای دستگاه‌های استخراج بیت کوین و شایعاتی که در مورد این موضوع به وجود آمده بی مورد است؛ بر اساس بررسی‌های انجام گرفته اگر به طور شبانه روزی در طول هفته یک ماینر مشغول استخراج باشد این دستگاه حدود ۱۵ هزار کیلووات ساعت برق مصرف می‌کند.
این کارشناس ارزهای دیجیتال خاطرنشان می‌کند: در هر سال ۲۰ هزار گیگاوات بر ساعت میزان مصرف برق ماینرهای بیت کوین است که در مقایسه با دیگر دستگاه‌های برقی نمی‌توان این میزان از مصرف را به عنوان تهدیدی برای منابع انرژی محسوب کرد.
زارع اظهار می‌کند: موضوع قابل توجه دیگر در این زمینه آن است که دستگاه‌های ماینر بر اساس آخرین تکنولوژی‌های روز ساخته شده‌اند و قطعاً سازنده‌های آن‌ها به موضوعاتی چون مصرف بهینه برق هم توجه داشته‌اند. چون منابع انرژی در کشورهای دیگر، مانند ایران فراوان نیست و اگر مصرف بالایی داشت استقبالی هم از آن انجام نمی‌گرفت. در حالی که شاهد هستیم بیت کوین درحالی‌که جایگزین شدن با ارزهای رسمی است و اگر مشکلی در رابطه با برق مصرفی استخراج آن وجود داشت بدون تردید دولت‌ها مانع استخراج آن می‌شدند.
دلیل اصلی مشخص شود
همچنین بهنام سلطانی، دیگر کارشناس ارزهای دیجیتال به خبرنگار ایمنا می‌گوید: نمی‌توان ادعا کرد که دستگاه‌های استخراج بیت کوین هیچ تأثیری در میزان مصرف برق ندارند. ولی در حدی نیست که از آن‌ها به عنوان دلیل اصلی خاموشی‌ها نام برده شود. کل مزارع آشکار استخراج بیت کوین سراسر کشور مصرف‌کننده ۱ درصد از برق تولیدی هستند و البته مزارع غیرعلنی هم وجود دارد که بازهم با احتساب آن‌ها، نمی‌توان مشکل قطعی برق را به آن‌ها مرتبط کنیم.
به گفته وی ظاهراً رمزارزها بهانه‌ای برای خاموشی‌های اخیر شده‌اند و پوششی برای ناکارآمدی مسئولان و ارگان‌های مرتبط با برق کشور هستند؛ در حالی که اگر با فرض اینکه این مزارع ۱۰ درصد از برق کل کشور را به مصرف برسانند بازهم متهم خاموشی نیستند.
این کارشناس ارزهای دیجیتال می‌گوید: با وجود رشد جمعیت و افزوده شدن بر مصرف برق، توان تولید برق کشور، ارتقا نیافته و پیش‌بینی‌های لازم برای افزایش تولید برق انجام نگرفته است. به این دلیل است که مصرف برق با مشکل مواجه می‌شود و به جای حل این چالش، از استخراج بیت کوین به عنوان عامل مصرف بالا نام برده می‌شود و حتی از ممنوعیت استخراج رمزارزها با پایان یافتن شهریور ماه خبر می‌رسد که به نظر غیرممکن است. در حالی که بهتر است به جای پناه بردن به ماینرها به عنوان دلیل اصلی قطعی برق به رفع علل واقعی این معضل پرداخته شود.