سهام خزانه به چه معناست؟
سهام خزانه بورس، سهام عادی یا ممتاز یک شرکت است، که توسط همان شرکت، دوباره خریداری شده است. یا می توانیم به عبارت دیگری بگوییم که شرکت، سهام صادر شده خود را مجدداً در بورس خریداری می کند. بر طبق استانداردهای حساب داری، سهام خزانه، یک دارایی محسوب نمی شود و سود حاصل از خرید و فروش آن میان سهام ‌داران توزیع نمی شود.

به گزارش بورس فوری، سهام خزانه مزایایی را هم دارد که موجب سود سهام داران می شود و به همین خاطر در بعضی از کشورها خرید آن را تحت شرایط خاصی مجاز می دانند. واحد های تجاری به دلایل مختلف سهام خود را باز خرید می نمایند، و هر شرکت که سهام منتشر شده خود را خریداری نماید و آن را باطل نکند، به آن سهام خزانه اطلاق می شود.

سهام خزانه ممکن است از دیدگاه همه افراد به یک معنا و مفهوم نباشد و برای هر کسی معنایی متفاوت داشته باشد. برای مثال از دیدگاه حساب داری سهام خزانه در بورس، یک دارایی به حساب نمی آید بلکه از اقلام کاهنده حقوق صاحبان سهام است. به همین دلیل، سود و زیان حاصل از باز خرید در صورت سود و زیان گزارش نمی شود و اثر مالیاتی نیز ندارد همچنین دارای حق رای نمی باشد و سود سهام را دریافت نمی کند.

همچنین در ادبیات مالی سهام خزانه، سهامی است که مدیریت آن فقط در دست شرکت سهامی بود و برای تحقق اهداف شرکت به کار گرفته می شود.

معایب و مزایای سهام خزانه

  • ممنوعیت استقراض دولت از بانک مرکزی برای جبران کسری بودجه از یک سو و افزایش بدهی دولت به بانک‌ ها و در نتیجه رشد اضافه برداشت بانک ها از منابع بانک مرکزی که از سوی دیگر، نشان دهنده این واقعیت است که از هر طرف به موضوع کسری بودجه دولت نگاه کنیم، سرانجام منابع بانک مرکزی برای جبران منابع مالی و پولی به کار گرفته می‌ شود و موجبات رشد پایه پولی و تورم را فراهم می کند و بخش عمده ای از منابع بانک ها را قفل کرده است.
  • اگر به صورت موقت جریان نقدی مازادى وجود داشته باشد، مدیریت ممکن است باز خرید را به پرداخت سود سهام بالا تری که احساس اطمینان نسبت به تداوم آن وجود ندارد را ترجیح دهد.
  • سهام خزانه بورس می تواند برای طرح هایی نظیر حق خرید سهام به کار رود بدون این که تعداد سهام شرکت افزایش یابد.
  • اگر مدیریت نیز صاحب سهام باشد، از باز خرید سهم بیشتر منتفع می ‌شود، زیرا برخورد مالیاتی نسبت به باز خرید مطلوب تر است.
  • در صورت نیاز داشتن به پول، می توانید سهام خزانه را در بازار به فروش برسانید.
  • تأثیر مثبت تقسیم سود بر قیمت بازار سهام ممکن است بیشتر از باز خرید سهام باشد.
  • در صورتی که سهام خزانه با قیمت بسیار بالایی خریداری شود، سهام داران باقی مانده متضرر می شوند.
  • قیمت بالای سهام زمانی وجود خواهد داشت که مبادله سهام محدود باشد یا مقادیر قابل توجهى از آن باز خرید شود.
  • اگر سرمایه گذاران احساس کنند که مدیریت به دلیل این که فاقد فرصت های سرمایه گذاری مطلوب است، اقدام به طرح باز خرید سهام کرده، قیمت سهام کاهش خواهد یافت.
  • مدیر می تواند از باز خرید سهام جهت افشای شرایط بهتر و چشم انداز مثبت از سودآوری آتی شرکت استفاده نماید و به سرمایه گذاران علامت مثبت دهد.
  • گاهی اوقات در شرایطی که مدیر وضعیت شرکت را بهتر از بازار می بیند و می خواهد قیمت سهم را با ارزش ذاتی نزدیک تر کند از باز خرید سهام استفاده می کند.

سهام خزانه چه اثراتی بر صورت های مالی دارد؟

  • افزایش سود هر سهم

به دلیل این که سهام خزانه در بورس، مانند سهام منتشر نشده می باشد در نتیجه تعداد سهام خزانه از تعداد منتشر شده کسر می شود و سود میان تعداد کمتری از سهام داران تقسیم خواهد شد.

  • استفاده کردن بهینه از وجوه مازاد

شرکت هایی که در سیکل رشد به سطح بلوغ رسیده اند و فرصت های سرمایه گذاری کمتری پیش رو دارند با وجوه مازاد شان سهام خود را باز خرید نمایند تا علاوه بر تجدید در ساختار سرمایه، در ساختار عملیاتی شرکت نیز تجدید به وجود آید. به دلیل کاهش در دارایی ها نسبت بازده دارایی ها افزایش می یابد.

  • بهینه سازی ساختار سرمایه

مدیران و مسئولین ممکن است با توجه به وضعیت مالی شرکت تصمیم به کاهش هزینه سرمایه از طریق باز خرید سهام و دادن سهم بیشتری از ساختار سرمایه به وام بگیرند. به همین دلیل به بهینه سازی ساختار سرمایه می پردازند.

  • کنترل صحیح شرکت

باز خرید سهام به عنوان ابزاری برای حفظ کنترل شرکت استفاده می شود. مدیران به منظور حفظ موقعیت و بقای شرکت ممکن است روش باز خرید سهم شرکت و نگه داری سهام خزانه را انتخاب کنند.

انواع سهام خزانه در کشور ها

  • سهام خزانه در ایران

در اوایل تشکیل بورس اوراق بهادار، مدیران شرکت ملی نفت ایران به عنوان نخستین شرکت سهامی حق استفاده از سهام خزانه بورس را داشتند و از این حق برخوردار بودند که سهام شرکت خود را باز خرید کنند. اما طی چندین سال بعد بر اساس قانون تجارت، حق باز خرید سهام خزانه از شرکت ها گرفته شد.

سهام خزانه، برای سهام داران سودمند است و در بسیاری از کشورها، خرید آن مجاز می باشد. ولی چون احتمال سوءاستفاده از آن هم وجود دارد در مواردی این خرید ممنوع اعلام می شود.

  • سهام خزانه در انگلستان

در این کشور طبق قانون، خرید سهام خزانه ممنوع اعلام شده بود ولی در قانونی دوباره  این حق رفع ممنوعیت خورد و مجاز اعلام شد. در این کشور سهام باز خرید شده باید باطل شود، و تعداد سهم منتشر شده کاهش می یابد.

  • سهام خزانه در آمریکا

در آمریکا،‌ شرکت ها ممکن است در موارد لازم سهام باز خرید شده را باطل کنند و یا آن ها را در خزانه نگه داری نمایند. اما اگر در خزانه نگهداری شود، نمی توانند سود سهام را دریافت کنند و همچنین حق رای هم در شرکت ندارند و یا در تحصیل استفاده می شود و فروش دوباره آن در بازار سرمایه امکان ندارد.

تنها موقعی می توان سهام ذکر شده را فروخت که بر اساس اوراق بهادار ایالات متحده در سال ۱۹۳۳ ثبت شده باشند. به همین دلیل و به خاطر همین قانون، سود و زیان ناشی از فروش دوباره در محاسبه شدن سود هر سهم بی تاثیر می باشد.

  • قوانین کشورهایی مانند استرالیا، کوبا و برمودا مانند قوانین انگلستان می باشند. در چین، باز خرید سهام توسط خود شرکت صادر کننده ممنوع می باشد مگر این که سهام خود را به عنوان ابطال سهام برای کاهش سرمایه ثبت شده و یا ادغام با شرکت دیگری که سهام شرکت صادر کننده را دارد، باز خرید کند.
  • در بعضی کشور های اروپایی بعد از مشاهده سیستم سهام خزانه آمریکا از میزان سخت گیری در رابطه با باز خرید کردن سهام کاسته شد.

0 نظر:

نظر بدهید