به گزارش بورس فوری، قیمت جهانی سنگ آهن در سال ۲۰۲۴ با نوسانات زیاد قیمتی همراه بود و سقف قیمت حدود ۱۴۴ دلاری برای عیار ۶۲ در چین در ابتدای ژانویه و کف قیمت حدود ۸۸ دلاری در سپتامبر ثبت شد.
در حالی‌که میانگین قیمت روزانه حدود ۱۱۰ دلار برای امسال می‌توان در نظر داشت.
نوسانات بازار سنگ‌آهن را می‌توان در سه حوزه فاندامنتال(عرضه وتقاضا)، احساسات و اخبار (سنتیمنت بازار) و شاخص‌های اقتصاد کلان تحلیل و بررسی کرد.
برای مثال در ژانویه ۲۰۲۴، قیمت‌های سنگ‌آهن به بالای ۱۴۰ دلار برای هر تن افزایش یافت که به دلیل چندین عامل مؤثر بر دینامیک بازار در آن زمان بود:
۱. تقاضای فصلی:
ژانویه به طور سنتی ماهی مثبت برای قیمت‌های سنگ‌آهن است که معمولاً از شتاب دسامبر بهره‌مند می‌شود. تقاضا برای سنگ‌آهن معمولاً افزایش می‌یابد زیرا کارخانه‌های فولاد تولید خود را به منظور پیش‌بینی مصرف بیشتر پس از جشن‌های سال نو چینی که در اواخر ژانویه یا اوایل فوریه برگزار می‌شود، افزایش می‌دهند.
۲. محرک‌های اقتصادی از چین:
دولت چین اقدام به اجرای اقدامات محرک مالی قابل توجهی کرد که هدف آن احیای اقتصاد بود، اقتصادی که با فشارهای کاهش قیمت مواجه بود. این اقدامات شامل ابتکارات تأمین مالی و کاهش نرخ بهره بود که برای افزایش فعالیت‌های صنعتی و بازگرداندن اعتماد به بازار طراحی شده بودند. این اقدامات معمولاً به افزایش تقاضا برای فولاد و در نتیجه افزایش تقاضا برای سنگ آهن منجر می‌شود.
۳. بهبود تولید فولاد:
تولیدکنندگان داخلی فولاد در چین شروع به افزایش سطح تولید خود کردند زیرا سود حاصل از فروش فولاد به دلیل احیای مصرف نهایی بهبود یافت. این افزایش تولید فولاد به طور مستقیم با تقاضای قوی‌تر برای سنگ آهن مرتبط بود و افزایش قیمت‌ها را بیشتر حمایت کرد.
۴. احساسات بازار و سفته‌بازی:
احساسات مثبت در بازار، ناشی از انتظارات برای بهبود شرایط اقتصادی و احتمال افزایش هزینه‌های زیرساخت، نیز به افزایش قیمت‌ها کمک کرد. فاندامنتال بازار سنگ‌آهن وارداتی چین به نظر مطلوب‌تر می‌رسید که خریدهای سفته‌بازانه را تشویق کرد.
در نتیجه این عوامل، قیمت‌های سنگ‌آهن شاهد افزایش قابل توجهی بودند و قراردادهای بالای ۱۴۰ دلار برای هر تن در اوایل ژانویه ۲۰۲۴ منغقد شدند.
در سپتامبر ۲۰۲۴، قیمت‌های سنگ آهن به پایین‌ترین سطح خود در بیش از یک سال گذشته رسیدند که عمدتاً به دلیل چندین عامل مرتبط با اقتصاد چین و صنعت فولاد این کشور بود.
دلایل کلیدی کاهش قیمت
۱.شاخص‌های اقتصادی ضعیف از چین:
کاهش قابل‌توجهی در داده‌های کلان اقتصادی چین به افت قیمت‌ها کمک کرد. به‌رغم اقدامات حمایتی دولت، فعالیت‌های صنعتی در ماه اوت به پایین‌ترین سطح خود در شش ماه گذشته رسید و بخش املاک و مستغلات همچنان با مشکلاتی مواجه بود. این زمینه اقتصادی ضعیف، انتظارات برای تقاضای فولاد را که به مصرف سنگ آهن مرتبط است، کاهش داد.
۲. مازاد عرضه و موجودی‌های بالا در بنادر:
محموله‌های سنگ‌آهن از استرالیا و برزیل افزایش قابل‌توجهی داشتند. به‌طوری که بیش از ۲۹ میلیون تن در هفته آخر اوت به بنادر چین رسید که نشان‌دهنده افزایش ۱۰.۹ درصدی نسبت به هفته قبل بود. ورود این عرضه به همراه موجودی‌های بالای بنادر، فشار کاهشی بر قیمت‌ها وارد کرد.
۳. کاهش تقاضای فولاد:
بحران مداوم در بخش املاک چین تأثیر منفی شدیدی بر تقاضای فولاد گذاشته است. بزرگ‌ترین کارخانه‌های فولاد در چین خود را با واقعیت جدید کاهش تقاضا وفق دادند که این موضوع وضعیت مصرف سنگ‌آهن را نیز بدتر کرد. نشانه‌ای از بازگشت تقاضا برای محصولات فولادی وجود نداشت که منجر به کاهش تولید فولاد شد.
تولید فولاد جهانی: انجمن جهانی فولاد گزارش داده است که تولید جهانی فولاد خام در دوره ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۴ نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته ۱.۹ درصد کاهش یافته، که نشان‌دهنده تقاضای ضعیف برای سنگ‌آهن است.
۴. عدم قطعیت اقتصادی جهانی وتفحص برای اعمال سیاست‌های آنتی‌دامپینگ:
افزایش فشارهای جهانی بر واردات فولاد چینی آغاز شد و عدم قطعیت بیشتری برای تولیدکنندگان فولاد چین در ادامه روند صادرات ایجاد کرده است. ترکیب این عوامل، چشم‌انداز منفی‌تری برای مصرف سنگ‌آهن به وجود آورد.
در نتیجه این دینامیک‌ها، قیمت‌های سنگ‌آهن به‌شدت کاهش یافت و قراردادهای آتی در بورس کالای دالیان بیش از ۱۰ درصد در اوایل سپتامبر افت کرد و به حدود ۸۸ دلار برای هر تن رسید. این کاهش قیمت، کاهشی قابل توجه نسبت به ماه‌های قبل بود. هر چند در ماه‌های بعد با اعلام بسته‌های محرک اقتصادی از چین و افزایش تقاضا قیمت‌ها تا اول اکتبر مجدد به حوالی ۱۱۰ دلار برگشت و حتی شاهد افزایش ۷ درصدی قیمت در یک روز بودیم، اما سنگ‌آهن بعد از آن، نتوانسته است بالای ۱۱۰ دلار را دوباره لمس کند.
پیش‌بینی‌قیمت سنگ‌آهن برای سال ۲۰۲۵
به طور کلی پیش‌بینی‌قیمت سنگ‌آهن برای سال ۲۰۲۵ و حتی بلند مدت ۵ ساله توسط بانک‌ها و تحلیل‌گران مختلف نشان‌دهنده یک چشم‌انداز عمومی نزولی است که نگرانی‌ها در مورد تقاضا و مازاد عرضه را منعکس می‌کند.
چنان‌که، فچ سولوشنز (Fitch Solutions) پیش‌بینی می‌کند؛ قیمت سنگ‌آهن در سال ۲۰۲۵ به میانگین ۱۰۰ دلار در هر تن برسد. آن‌ها انتظار دارند که به دلیل چالش‌های مداوم در بازار چین و مسائل احتمالی عرضه بیش از حد، قیمت‌ها تحت فشار باقی بمانند. در بلندمدت، BMI پیش‌بینی کرد که قیمت‌ها از میانگین ۱۱۰ دلار در تن در سال جاری به ۷۸ دلار در تن در سال ۲۰۳۳ کاهش می‌یابد. در حالی که به‌طور قابل‌توجهی کمتر از میانگین سالانه ۱۵۶ دلار در تن در سال ۲۰۲۱ است، میانگین سالانه ۹۷ دلار در تن سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۸ پیش‌بینی شده است. همچنان بالاتر از میانگین ۷۸ دلار در تن سال های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ خواهد بود.
بانک آمریکا (BofA) هم پیش‌بینی می‌کند؛ قیمت سنگ‌آهن ممکن است تا زیر ۸۰ دلار به ازای هر تن در سال ۲۰۲۵ کاهش یابد. این بانک کاهش تقاضا از بخش املاک چین و مازاد پیش‌بینی شده در عرضه را به عنوان عوامل کلیدی کاهش قیمت‌ها ذکر کرده است. آن‌ها انتظار دارند که مازادی حدود ۱۹۰ میلیون تن وجود داشته باشد که ممکن است نیاز به کاهش قیمت‌ها برای تشویق تولیدکنندگان با هزینه‌های بالاتر باشد.
گلدمن ساکس هم پیش‌بینی خود را برای سال ۲۰۲۵ بر روی۹۰ دلار در هر تن تنظیم کرده است که بازتاب‌دهنده یک دیدگاه محتاطانه نسبت به بهبود بازار است. پیش‌بینی‌های این مرجع بر اساس انتظارات از تقاضای ضعیف مداوم از چین و شرایط کلی بازار جهانی است.
عواملی که بر این پیش‌بینی‌ها تأثیر می‌گذارند شامل:
تقاضای ضعیف از چین: چالش‌های مداوم در بخش مسکن و تولید صنعتی چین نگرانی‌های اصلی هستند. اگر چه بسته‌های محرک اقتصادی دولت چین در کنار گزارشات مثبت اخیر از PMI این کشور برخی را نسبت به چین در کوتاه مدت خوش‌بین کرده است، اما به نظرم و با نگاه محتاطانه و دقیق افزایش قیمت‌های ناشی از اخبار است؛ زیرا اخیرا خود Daily people وابسته به دولت چین نیز اقرار کرد که دستیابی به رشد GDP ۵ درصدی برای چین دست نیافتنی است.
به نظر می‌رسد دیدگاه بانک جهانی برای رشد GDP به میزان ۴.۸ درصد برای سال ۲۰۲۴ منطقی و واقع بینانه است و برای سال بعد نیز می‌توان بدون در نظر گرفتن تاثیرات جنگ تعرفه چین رشد تولید ناخالص داخلی چین را درحدود ۴.۴ درصد تخمین زد که چنانچه با آغاز دولت ترامپ شاهد فشار تعرفه زیادی علیه چین باشیم حداقل یک تا ۱.۵ درصد کاهش بیشتر نسبت به این عدد پیش‌بینی می‌شود.
بحران بدهی در چین نیز در سال ۲۰۲۵ به پایان نخواهد رسید و خبر بد آن‌که میزان سرمایه‌گذاری در مسکن در چین امسال ۱۰ درصد کاهش داشته و علی‌رغم بسته‌های محرک اقتصادی هنوز پروژه‌های جدید برای ساخت مسکن در چین مشاهده نشده است. افزایش تقاضا از سوی چین و اقدامات اقتصادی این کشور نقش مهمی در تعیین قیمت‌های جهانی ایفا می‌کنند.
تقاضا از چین: واردات سنگ‌آهن چین همچنان بالا باقی مانده و در ده ماه اول سال ۲۰۲۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴.۹ درصد افزایش یافته است. با این حال، انباشت قابل توجهی از موجودی‌ها در بنادر چین وجود دارد که در سال جاری به میزان ۳۱ درصد افزایش یافته و می‌تواند سقف قیمت‌های را محکم کند.
افزایش عرضه: شرکت‌های معدنی بزرگ در حال افزایش تولید هستند که می‌تواند منجر به عرضه بیش از حد در بازار شود. به طور کلی، تولید سنگ آهن در سال ۲۰۲۴ نشان‌دهنده افزایش تولید از کشورهای پیشرو بود که علی‌رغم شرایط متغیر بازار ادامه داشت. تسلط استرالیا بر این بخش همچنان به شکل‌گیری دینامیک‌های عرضه جهانی کمک می‌کند و روندهای نوظهور در هوش مصنوعی و تکنولوژِی به افزایش عیار و کاهش هزینه های تولید و رقابت بیشتر بین شرکت های بزرگ در صنعت سنگ آهن است.
پیش‌بینی می‌شود روند افزایش تولید در سال‌های آینده ادامه یابد، این امر همچنان می‌تواند مازاد عرضه جهانی سنگ‌آهن و ادامه روند کاهشی قیمت‌ها تا سال ۲۰۳۰ را به همراه داشته باشد. اطلاعات دریافتی نشان می‌دهد؛ برزیل برنامه افزایش تولید تا ۳۶۰ میلیون تن تا سال ۲۰۳۰ را دنبال می‌کند. هند به عنوان مقام چهارم دارنده ذخایر سنگ‌آهن به دنبال دو برابر کردن حجم تولید خود است. با وجود آن که هند امسال صادرات سنگ آهن خود را ۹۶ درصدافزایش داده؛ در آخرین داده‌ها بیش از ۲۸ میلیون تن سنگ‌آهن صادر کرد که این آمار افزایش صادرات این کشور را محتمل می‌سازد. معدن Simandou در غرب آفریقا در سال ۲۰۲۵ با ظرفیت ۵ میلیون تن به بازار صادراتی وارد می شود و ظرفیت را در سال‌های آینده افزایش خواهد داد.
در ادامه به روند تولید بزرگ‌ترین شرکت‌های سنگ‌آهنی در جهان نگاهی خواهیم داشت.
تولیدکنندگان بزرگ و پیش‌بینی‌های تولید
پیش‌بینی تولید: Vale پیش‌بینی تولید سنگ‌آهن خود را به بین ۳۲۳ میلیون تا ۳۳۰ میلیون تن برای سال ۲۰۲۴ افزایش داده است که این افزایش از پیش‌بینی قبلی ۳۱۰ تا ۳۲۰ میلیون تن بیشتر است.
حجم تولید BHP رکورد تولید سنگ‌آهن برای سال مالی منتهی به ۳۰ ژوئن ۲۰۲۴ را ۲۶۰ میلیون تن ثبت کرده است. این شرکت برای سال مالی ۲۰۲۵، انتظار دارد که تولید بین ۲۵۵ میلیون تا ۲۶۵.۵ میلیون تن باشد.
Fortescue Metals Group پیش‌بینی خود را برای ارسال‌ها در سال مالی ۲۰۲۵ به حدود ۱۹۰ تا ۲۰۰ میلیون تن حفظ کرده است که کمی بیشتر از ۱۹۱.۶ میلیون تن در سال مالی ۲۰۲۴ است.
Rio Tinto پیش‌بینی خود را برای تولید در سال ۲۰۲۴ بین ۳۲۳ میلیون تا ۳۳۸ میلیون تن تعیین کرده است، که پس از افزایش ۳ درصدی در سال ۲۰۲۳ انجام شده است.
هزینه‌های انرژی به عنوان یکی از عوامل مهم در تولید سنگ‌آهن به شمار می‌رود. کاهش قیمت انرژی برای سال آینده پیش‌بینی می‌شود.
تعرفه‌ها، محدودیت‌های صادرات و واردات و سیاست‌های حمایتی می‌توانند به شدت بر بازار تأثیر بگذارند.
تغییرات اقلیمی و محیط زیستی: فشارهای جهانی برای کاهش آلاینده‌ها و استفاده از فناوری‌های سبز ممکن است بر تقاضا و تولید سنگ آهن به ویژه در اروپا تأثیر بگذار
روندهای اقتصادی کلی، به ویژه در اقتصادهای توسعه‌یافته، ممکن است رشد تقاضا را محدود کند.
بحران‌های ژئوپلیتیک، مانند جنگ‌ها و تنش‌های منطقه‌ای، می‌توانند نااطمینانی در بازارهای مالی و کالایی را افزایش دهند. جنگ‌ها و تحریم‌ها ممکن است تأمین مواد اولیه را مختل کنند، که به افزایش هزینه‌های تولید و قیمت نهایی محصولات منجر می‌شود.
تنش‌های سیاسی معمولاً باعث نوسانات شدید در نرخ ارز می‌شوند، که هزینه واردات مواد اولیه را افزایش داده و تولیدکنندگان را مجبور به تعدیل قیمت محصولات نهایی خود می‌کند.
اتوماسیون نقش تحول‌آفرینی در آینده استخراج سنگ‌آهن خواهد داشت و باعث افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه و ایمنی می‌شود. به عنوان مثال، سیستم‌های خودکار به شرکت‌هایی مانند BHP کمک کرده‌اند تا هزینه‌ها را تا ۲۰٪ کاهش دهند.
تقویت ایندکس دلار در دوره ترامپ، جنگ‌های تعرفه‌ای و تحریم بیشتر، تمرکز ایالات متحده بر حمایت از تولید داخل و کاهش واردات همراه با کاهش هزینه‌های انرژی در امریکا و مخالفت ترامپ با واگذاری فولاد این کشور به نیپون استیل ژاپن در کنار پیش‌بینی افزایش هزینه های تولید فولاد در امریکا با وضع تعرفه ۲۵ درصدی بر کانادا و مکزیک اوضاع را به شدت پیچیده خواهد ساخت.
ذینفعان باید نسبت به این روندهای در حال تغییر هوشیار باشند تا بتوانند چالش‌ها و فرصت‌های بالقوه را در بازار مدیریت کنند.
به نظرم می‌توان پیش‌بینی کرد که قیمت سنگ‌آهن در سال ۲۰۲۵ در محدوده ۱۱۰ تا ۱۱۵ دلار به ازای هر تن نوسان داشته باشد. براساس داده‌ها، کف قیمت ممکن است به حدود ۸۰ تا ۸۵ دلار به ازای هر تن برسد. احتمالا تولید جهانی سنگ‌آهن بیش از ۳.۱ میلیارد تن باشد.
