بسته نشدن سهام شرکت‌ها بدون دلیل

به گزارش بورس فوری،نقش رئیس سازمان بورس در بازار سرمایه غیرقابل مقایسه است و می‌توان گفت که این نقش بسیار پررنگ است و می‌تواند تأثیرات زیادی بر روند آزاد قیمت‌گذاری سهام داشته باشد. می‌توان گفت که انتظار فعالان بازار و سهامداران از فردی مانند رئیس سازمان بورس این است که تمام تلاش خود را بکند تا دخالت‌های بی‌دلیل نهاد ناظر در قیمت‌گذاری بازار سرمایه به حداقل برسد. مسائلی مانند دامنه نوسان سهام و همچنین بسته و باز شدن سهام شرکت‌ها، همگی در بازار سرمایه ایران بسیار پررنگ و آسیب‌زننده هستند. حتی در اقتصادهای بسته یا کشورهای در حال توسعه چنین مسائلی وجود ندارد.
نهاد ناظر عادت کرده است که سهام را ببندد و با کمترین توضیح به سهامداران لطمه وارد می‌کند. تخلفات مدیریتی موجود در شرکت‌ها نیز به جای اینکه از سوی مدیران شرکت‌ها پیگیری شود و به صورت قضایی مورد بررسی قرار گیرد، بر دوش سهامداران گذاشته می‌شود. سهام‌ها بسته می‌شوند و تا زمانی که تخلف برطرف نشود، سهام باز نمی‌شود که این موضوع آسیب به سهامداران وارد می‌کند. بحث نقدشوندگی سهام همیشه زیر سوال است. در این شرایط از رئیس سازمان بورس انتظار می‌رود که دامنه نوسان سهام شرکت‌ها را هر چه سریع‌تر به حالت عادی حداقل بازگرداند و اگر لازم باشد، حتی آن را بیشتر کند. اکنون در شرایط جنگی نیستیم که سهام شرکت‌ها برای مدت طولانی بدون هیچ توضیحی محدود معامله شوند. نقدینگی و نقدشوندگی شرکت‌ها به گونه‌ای است که یا سهام صف خرید دارد یا صف فروش، که این موضوع به نقدشوندگی شرکت‌ها آسیب می‌زند. رئیس سازمان بورس باید پیگیر حقوق سهامداران باشد و برای شفاف ‌سازی در مورد قیمت‌گذاری‌ها و مسائل مشابه اقدام کند. در سال‌های اخیر مشاهده کردیم که مسئولین مربوطه سعی کرده‌اند مسئولیت‌ها را از دوش خود بردارند و به نوعی مسئولیت اجرایی برخی از تصمیمات را به دوره‌های بعدی منتقل کنند، که این مسئله به بازار سرمایه آسیب زده است.
به نظر می‌رسد مهم‌ترین چیزی که اکنون از ریاست سازمان انتظار داریم این است که هرچه سریع‌تر قیمت‌ها آزاد شوند. این بحث گپی که اکنون وجود دارد، دلیل موجهی ندارد که دامنه نوسان اینقدر محدود باشد و باید هرچه سریع‌تر این محدودیت برداشته شود. توضیح و پاسخ مسئولان ذی‌ربط در زیرمجموعه‌های نهاد ناظر باید بیشتر شود و نسبت به سهامداران شفاف‌تر عمل کنند. نهاد ناظر بدون هیچ دلیل قانع ‌کننده‌ای خیلی وقت‌ها سهام را می‌بندد و هیچ توضیحی نیز نمی‌دهد. سهام شرکت‌ها نباید بی‌دلیل بسته شوند و نباید دخالتی در روند معاملات و قیمت‌ها صورت گیرد. در هیچ‌ جای دنیا چنین مسائلی رخ نمی‌دهد. اگر تخلفی از سمت مدیریت شرکت‌ها رخ می‌دهد، پیگیری قضایی باید از سمت سازمان نیز صورت گیرد. باید آموزش‌ها به گونه‌ای باشد که سهامداران یاد بگیرند از حقوق خود دفاع کنند، نه اینکه سهام شرکت‌ها بسته شود و به وضعیتی دچار شویم که برخی از سهام‌ها برای ماه‌ها بسته بمانند. این وضعیت در واقع مولفه اصلی بازار سرمایه را زیر سوال می‌برد. به طور کلی جمع‌بندی این است که مهم‌ترین مسائل عبارتند از: اول، بحث نقدشوندگی شرکت‌ها که نباید سهام شرکت‌ها به هیچ دلیلی بسته باشد. رئیس سازمان بورس باید تمام تلاش خود را به کار گیرد تا هیچ‌ گاه سهم سهام شرکت‌ها بسته نشود. دوم، بحث محدودیت دامنه نوسان. سوم، پیگیری و پاسخگویی در رابطه با قیمت‌گذاری‌های دستوری و حقوق سهامداران.

• حسین عبدی - کارشناس بازار سرمایه

• شماره ۵۸۶ هفته نامه اطلاعات بورس